Η απαξίωση των κομμάτων, όπως εκδηλώθηκε με τρόπο εκκωφαντικό στις πρόσφατες Ευρωεκλογές, είναι ίσως το κυρίαρχο στοιχείο της εποχής μας και επισκιάζει ολόκληρο το πολιτικό σκηνικό της Κύπρου αυτή την περίοδο.

Προφανώς, η ευθύνη για αυτή την κατάσταση βαραίνει τα κόμματα, τα οποία οφείλουν να αναγνωρίσουν αυτή την ευθύνη και κυρίως να αναγνωρίσουν τα λάθη που έκαναν όλα αυτά τα χρόνια, είτε στο επίπεδο της παραγωγής πολιτικής, είτε στο επίπεδο της άσκησης εξουσίας. Το βέβαιο είναι ότι πρέπει να αλλάξουν, να επανορθώσουν την κατάσταση, να μετεξελιχθούν θετικά και να πείσουν ότι είναι μόνο πυλώνες παραγωγής και εφαρμογής πολιτικής, φορείς επίλυσης των προβλημάτων της κοινωνίας και εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος, πηγές δημοκρατικής, διάφανης και αξιοκρατικής νοοτροπίας.

Γιατί όμως πρέπει να γίνει κάτι τέτοιο; Γιατί να πρέπει να υπάρχουν κόμματα; Γιατί να μάς απασχολεί το μέλλον τους και δεν τα καταργούμε;

Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι αύριο το πρωί καταργούνται όλα τα κόμματα και αποφασίζει η πολιτεία να προχωρήσει σε βουλευτικές εκλογές χωρίς κόμματα ή συνδυασμούς, αλλά μόνο με ανεξάρτητα πρόσωπα ως υποψήφιους.

Να υποβάλουν δηλαδή υποψηφιότητα μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες υποψήφιοι και υποψήφιες για τις 20 έδρες της επαρχίας Λευκωσίας, τις 12 έδρες τις Λεμεσού, τις 11 έδρες της Αμμοχώστου, τις 6 έδρες της Λάρνακας, τις 4 έδρες της Πάφου και τις 3 έδρες της Κερύνειας.

Με άλλα λόγια, μερικές εκατοντάδες πολίτες, ως πρόσωπα πάντα, χωρίς οποιαδήποτε μεταξύ τους σχέση ή συνεργασία, θα προβάλουν τους εαυτούς τους, τις απόψεις τους, τις γνώσεις τους, τις εισηγήσεις τους και ό,τι άλλο κρίνουν ότι θα βοηθήσει την προσπάθειά τους να πείσουν τους ψηφοφόρους, ζητώντας τον ένα, δύο, τρεις ή πέντε σταυρούς προτίμησης που προβλέπονται σε κάθε επαρχία, αντίστοιχα.

Θα εκλεγούν οι υποψήφιοι και υποψήφιες που θα λάβουν τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης κι έτσι θα αποκτήσουμε μια νέα Βουλή, αποτελούμενη από 56 ανεξάρτητα πρόσωπα, χωρίς οποιαδήποτε σχέση μεταξύ τους, με απόλυτη ελευθερία να νομοθετούν με βάση τις προσωπικές απόψεις τους και την ατομική τους ευθύνη.

Η κυβέρνηση θα αρχίσει να καταθέτει Νομοσχέδια και οι Βουλευτές θα αρχίσουν να καταθέτουν Προτάσεις Νόμων. Και καθώς δημοκρατικός θα συνεχίσει να είναι ο τρόπος λήψης αποφάσεων, κάθε Νομοσχέδιο και κάθε Πρόταση Νόμου θα “αναζητά” σε κάθε Ολομέλεια τις 29 ψήφους, που είναι οι ελάχιστες αναγκαίες προκειμένου να υπερψηφιστεί σε Νόμο.

Τί θα γίνει στην πράξη μετά από μερικές βδομάδες; Το πιο πιθανό σενάριο, λοιπόν, είναι πως αυτά τα 56 ανεξάρτητα μέλη της Βουλής θα δημιουργήσουν …κόμματα!

Γιατί; Γιατί θα διαπιστώσουν ότι στους σημαντικότερους τομείς άσκησης πολιτικής (Οικονομία, Παιδεία, Υγεία, Ενέργεια, Άμυνα, Εργασία, Μεταφορές, Γεωργία, Περιβάλλον και άλλους) υπάρχουν ομάδες βουλευτών με όμοιες ή παρόμοιες απόψεις. Και καθώς θα συνεχίζεται η λειτουργία της Βουλής, θα διαπιστώνουν, επίσης, πως μέσα από τη συμφωνία τους με άλλα μέλη, μέσα από το συντονισμό τους, μέσα από τη συνεργασία τους, οι όμοιες ή παρόμοιες απόψεις τους θα έχουν μεγαλύτερη απήχηση, θα συγκεντρώνουν την αναγκαία πλειοψηφία πιο εύκολα και, επομένως, θα υλοποιούνται πιο αποτελεσματικά.

Με άλλα λόγια, στην πράξη, δεν μπορεί να υπάρξει νομοθετικό σώμα με 56 ανεξάρτητα μέλη, γιατί η ίδια η δημοκρατία επιβάλλει συνεργασίες και συντονισμό όσων έχουν όμοιες ή παρόμοιες απόψεις. Και τα κόμματα, ουσιαστικά, δεν είναι τίποτε άλλο από ομάδες ανθρώπων με όμοιες ή παρόμοιες απόψεις στους σημαντικότερους τομείς πολιτικής. 

Αναλογιζόμενοι, λοιπόν, μέσα από αυτό το ίσως «τραβηγμένο» παράδειγμα, πως δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατικό, νομοθετικό σώμα χωρίς κόμματα, ας διορθώσουμε και ας βελτιώσουμε τη λειτουργία των κομμάτων, ας τα απαλλάξουμε από τη διαπλοκή, τη διαφθορά, την αναξιοκρατία και τις πελατειακές σχέσεις που τόσο πολύ έβλαψαν τον τόπο, αλλά και τα ίδια, και ας αφοσιωθούμε σε αυτό που πρέπει να είναι τα κόμματα, σε αυτό που τα καθιστά αναγκαία σε μια δημοκρατία: Ομάδες ανθρώπων με όμοιες ή παρόμοιες απόψεις στους σημαντικότερους τομείς της δημόσιας ζωής, πυλώνες παραγωγής και εφαρμογής πολιτικής, φορείς επίλυσης των προβλημάτων της κοινωνίας και εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος, πηγές δημοκρατικής, διάφανης και αξιοκρατικής νοοτροπίας. Όσο ρομαντικό ή ιδεατό και αν φαντάζει αυτό, είναι επιβεβλημένο.