Εν τη ενώσει η ισχύς

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών μελών – δηλαδή η Ευρωπαϊκή Ένωση όπως διαμορφώθηκε μετά τις διευρύνσεις του 2004, του 2007 και του 2013, με την ένταξη ακόμα 13 χωρών, αλλά και μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου – βρίσκεται στη δίνη της μεγαλύτερης και πιο σύνθετης κρίσης: Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο συνεπακόλουθος θερμός πόλεμος στο ουκρανικό έδαφος και ο κλιμακούμενος ψυχρός πόλεμος ολόκληρης, σχεδόν, της Ευρώπης με τη Ρωσία, διαλύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη φυσική ασφάλεια των πολιτών της και κλονίζει την οικονομική ασφάλεια των ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Στην απαρχή του χειμώνα του 2022-2023, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται σε κατάσταση πρωτόγνωρης νευρικότητας και αγωνίας, για το αν θα μπορέσουν να έχουν τα αναγκαία μέσα προκειμένου να θερμαίνουν τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους και, ασφαλώς, να κρατούν σε λειτουργία τις βιομηχανίες τους. Ουσιαστικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται, εν έτει 2022, να αποδείξει ότι, όσο καλά κατάφερε να ιδρυθεί, να εδραιωθεί, να αναπτυχθεί και να επεκταθεί δημιουργώντας συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας για δεκαετίες, άλλο τόσο καλά μπορεί να επιβιώσει και να συνεχίσει να ευημερεί μέσα στο ρευστό και αντίξοο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον της τιτάνιας αντιπαράθεσης Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, Ρωσίας και Κίνας. 

Δύο έννοιες κυριαρχούν πλέον σε ευρωπαϊκό πολιτικό επίπεδο, οι οποίες υπήρχαν μεν πάντοτε, περιθωριοποιούνταν δε κατά περιόδους, λόγω της προτεραιότητας, που, δυστυχώς, δινόταν από τις ισχυρότερες χώρες της Ένωσης στα δικά τους εθνικά και οικονομικά συμφέροντα. Και είναι έννοιες, οι οποίες μπορούν, ως πολιτικοί και υλοποιήσιμοι στόχοι, να ενδυναμώσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση και να την καταστήσουν ικανή να ανταγωνιστεί τους ισχυρούς πόλους της Αμερικής και της Ασίας.

Η πρώτη έννοια είναι η ενεργειακή αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πώς, δηλαδή, οι 27 χώρες θα παράγουν, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, την ενέργεια, την οποία καταναλώνουν. Δυστυχώς, μια τέτοια αυτονομία δεν ήταν προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή, εν πάση περιπτώσει, δεν έχει επιτευχθεί. Γι’ αυτό και σημαντική εξάρτηση από τη Ρωσία, η οποία περιορίστηκε μεν σημαντικά και απότομα λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, μετεξελίχθηκε δε σε εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και είναι ευκόλως αντιληπτό, ότι από οικονομικής, τουλάχιστον, άποψης, η όποια εξάρτηση από το πιο «μακρινό» αμερικανικό φυσικό αέριο δεν είναι καλύτερη από την όποια εξάρτηση από το πιο «γειτονικό» ρωσικό αέριο: Και στις δύο περιπτώσεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει από τρίτες οντότητες και άρα επιβαρύνεται το εμπορικό ισοζύγιό της.  Είναι, ασφαλώς, προφανές ότι η ενεργειακή αυτονόμηση θα πρέπει να στηριχτεί σε σημαντικό βαθμό στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες, οι οποίες είναι πολύ πιο φθηνές και πολύ πιο οικολογικές. Όμως, η αυτονόμηση επιτρέπει, αν όχι επιβάλλει, και την πλήρη αξιοποίηση των φυσικών πόρων εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τρόπο που να ενισχύει τις οικονομίες των κρατών-μελών που διαθέτουν τέτοιους φυσικούς πόρους, περιλαμβανομένης, ασφαλώς και της Κύπρου.

Η δεύτερη έννοια είναι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Δηλαδή, η ενδυνάμωση και διευκόλυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσμών της, προκειμένου να λαμβάνουν αποφάσεις δημοκρατικά μεν, γρήγορα, ευέλικτα και αποτελεσματικά δε. Με αυτή την έννοια, δεν εισηγείται κανείς την υπονόμευση της εθνικής ανεξαρτησίας κάθε κράτους-μέλους, όμως, με δεδομένο το γεγονός ότι αυτή καθαυτή η ένταξη και συμμετοχή κάθε κράτους-μέλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση συνιστά, από μόνη της, μια κάποια εκχώρηση εθνικής ανεξαρτησίας, είναι αντιληπτό ότι αυτή η εκχώρηση θα πρέπει να ενδυναμώνει ουσιαστικά την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι απλώς να σκεδάζεται σε αδυναμία λήψης αποφάσεων την ώρα που πρέπει. Και καθώς αυτή η ενδυνάμωση φοβίζει τα ήδη μεγάλα και ισχυρά κράτη-μέλη, μήπως και χάσουν μέρος της ισχύος τους, ή τα μικρά και αδύναμα, μήπως και αποδυναμωθούν περισσότερο, ωριμάζει η άποψη ότι η πρόοδος και ευημερία ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, θα έχει θετικό αντίκτυπο σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη-μέλη, σε όλα τα μήκη και πλάτη της επικράτειάς της. Και αυτό θα είναι θετικό για όλους τους πολίτες.

Στο νέο Κόσμο που αρχίζει να διαμορφώνεται, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία και η Κίνα – και όχι μόνο – ξεχωρίζουν σε πληθυσμό, έκταση και Οικονομία. Οι 27 χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης μπορούν να ανταγωνιστούν αυτές τις χώρες μόνο ως μία οντότητα, μία Ένωση, στην πράξη. Εν τη ενώσει η ισχύς, άλλωστε.

Πρώτη δημοσίευση: Φιλελεύθερος
Σαρώστε το κείμενο για να το ακούσετε