Στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βρίσκεται σε εξέλιξη η συζήτηση για την εφαρμογή και την αξιοποίηση των 49 συγκεκριμένων Προτάσεων της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, του μεγάλου πανευρωπαϊκού, δημόσιου διαλόγου, που εξελίχθηκε στη διάρκεια του 2021 και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2022, ανάμεσα σε χιλιάδες πολίτες, εκατοντάδες εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, βουλευτές εθνικών κοινοβουλίων, ευρωβουλευτές, εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Πέρα όμως από τις 49 Προτάσεις, ένα κυρίαρχο και αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα, το οποίο έχει αναδειχθεί από αυτή την ιστορική Διάσκεψη, είναι η επιτακτική ανάγκη για περισσότερη Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλαδή για μία Ένωση που να λειτουργεί με καλύτερα αντανακλαστικά, με αυξημένη ταχύτητα και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ώστε να προστατεύει τα κράτη-μέλη της, αλλά και τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της.
Η έννοια της προστασίας, αναδεικνύει ασφαλώς και την ανάγκη για ενίσχυση της κοινής άμυνας και ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και της αυτονομίας της, στο ρευστό και θερμό διεθνές πεδίο, έτσι ώστε όλα τα κράτη-μέλη της, και κυρίως τα μικρά, όπως η Κύπρος, να προστατεύονται από την ίδια την Ένωση, απέναντι στις εξωτερικές απειλές και στις επιθέσεις από τρίτες χώρες με απολυταρχικές ηγεσίες, αναθεωρητικές εξάρσεις και επεκτατικές διαθέσεις, όπως είναι η Ρωσία και η Τουρκία.
Υπό το φως των Προτάσεων της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, αλλά και στη σκιά των συνεχιζόμενων, τραγικών γεγονότων του 2022, η σύγκληση μιας Συνέλευσης στη βάση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, είναι, ουσιαστικά, μονόδρομος. Το «όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν», περιγράφει, ουσιαστικά, την ανάγκη συναντίληψης ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της Ένωσης σε σχέση με το χρόνο διεξαγωγής, τον τρόπο διεξαγωγής, τη ακριβή σύνθεση και, ασφαλώς, την ατζέντα μιας τέτοιας Συνέλευσης.
Το βέβαιο είναι ότι, η καταδικαστέα εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αποδεικνύει καθημερινά και με τον πιο σκληρό τρόπο πως η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να δρα προληπτικά και αποφασιστικά και, οπωσδήποτε, όχι εκ των υστέρων, όχι αποσπασματικά.
Κατά την άποψή μου, τα κράτη και οι λαοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας πετύχει μια οικονομική και – σε μεγάλο βαθμό και – νομισματική Ένωση, οφείλουμε άμεσα να εργαστούμε για μια ασφαλή Ένωση και για μια ενεργειακή Ένωση.
Επομένως, ταχύτητα, ευελιξία, αποτελεσματικότητα, αυτονομία, προστασία, άμυνα, ασφάλεια και ενέργεια είναι έννοιες, οι οποίες θα πρέπει να καταστούν προτεραιότητες, τόσο του δημόσιου διαλόγου εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο, και κυρίως, μιας δομημένης Συνέλευσης. Μιας Συνέλευσης, στην οποία ο ρόλος των εθνικών κοινοβουλίων πρέπει να είναι ουσιαστικός και, τουλάχιστον, ισότιμος με τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς τα μέλη όλων των Κοινοβουλίων αντλούμε νομιμοποίηση απευθείας από τους πολίτες των κρατών-μελών της Ένωσης και αφουγκραζόμαστε, καθημερινώς, τις ανησυχίες, αλλά και τις προσδοκίες τους.