Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο υψηλός ιδιωτικός δανεισμός και ειδικότερα τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ) και οι συνεπακόλουθες Εκποιήσεις, συνθέτουν το μεγαλύτερο πρόβλημα της κυπριακής κοινωνίας και Οικονομίας την τελευταία δεκαετία. Ένα πρόβλημα, το οποίο επισκιάζει κάθε δημόσια και θεσμική συζήτηση με θέμα την άσκηση οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, μετά τη χρεοκοπία του 2012 και την κατάρρευση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου πριν δέκα χρόνια.
Ο στόχος της Πολιτείας ήταν και παραμένει σαφής, αλλά και δύσκολος: Να προστατευθούν τα πρόσωπα που θέλουν αλλά δεν μπορούν να πληρώνουν. Δεν ήταν, ούτε είναι, στόχος της Πολιτείας να στηριχθούν πρόσωπα που μπορούν να πληρώνουν αλλά το αποφεύγουν, εκμεταλλευόμενα, με κακή πίστη, διατάξεις του νομοθετικού πλαισίου.
Συνειδητά χρησιμοποιώ τον όρο «Πολιτεία» στη συγκεκριμένη περίπτωση, ακριβώς για να υπογραμμίσω το γεγονός ότι, για να λυθεί το πρόβλημα αυτό, χρειάζεται η συμμετοχή και συνεργασία όλων ανεξαιρέτως των εμπλεκόμενων θεσμών: Της Εκτελεστικής Εξουσίας, της Νομοθετικής Εξουσίας, της Δικαστικής Εξουσίας και, επιπρόσθετα, της Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου.
Η επίτευξη του στόχου προστασίας όσων θέλουν να πληρώνουν αλλά δεν μπορούν, η ανάγκη συνεννόησης και συνεργασίας όλων των θεσμών, η αποφυγή λήψης μονομερών αποφάσεων και, παράλληλα, η διαφύλαξη της δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητας της Κύπρου, ορίζουν τη θέση και πρόταση του Δημοκρατικού Κόμματος στο συγκεκριμένο θέμα.
Πρόταση, η οποία αποτελείται από τρεις πυλώνες: (α) Την άμεση και ταχεία εφαρμογή του σχεδίου Ενοίκιο Έναντι Δόσης, το οποίο εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, (β) την εκπόνηση και εφαρμογή ενός νέου σχεδίου Εστία, πιο ελκυστικού και ευέλικτου, ώστε να καλύψει και να στηρίξει περισσότερους ενδιαφερόμενους και (γ) τη διασφάλιση και ενίσχυση της δυνατότητας προσφυγής των δανειοληπτών στη Δικαιοσύνη, με παράλληλη δυνατότητα αναστολής εκποίησης για συγκεκριμένες και στοχευμένες περιπτώσεις κύριας κατοικίας, καθορισμένης και, ασφαλώς, όχι μεγάλης, αξίας.
Προφανώς, το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Αν ήταν, θα είχε υλοποιηθεί εδώ και χρόνια. Όμως, είναι εφικτό. Και είναι εφικτό, όχι μόνο γιατί, πλέον, η Πολιτεία διαθέτει την εμπειρία εφαρμογής του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου και των αδυναμιών αυτού του πλαισίου να λύσει πλήρως το πρόβλημα, αλλά και γιατί, πλέον, η παρούσα κυβέρνηση αναγνωρίζει την ύπαρξη του προβλήματος και συζητά τους τρόπους αντιμετώπισής του.
Επαναλαμβάνω, πως μόνο με συμμετοχή και συνεργασία όλων ανεξαιρέτως των εμπλεκόμενων θεσμών μπορεί να λυθεί το πρόβλημα. Και προσθέτω, πως σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται, ασφαλώς, και τα δύο επίμαχα μέρη: οι τράπεζες/εταιρίες διαχείρισης ΜΕΔ, από τη μια, και οι δανειολήπτες/εγγυητές, από την άλλη. Αν και οι πρώτοι βρίσκονται, εκ των πραγμάτων, σε θέση ισχύος, δεν πρέπει να παραγνωρίζουν ότι υπάρχουν χάρη στους δεύτερους και ότι η κοινωνία στήριξε τις τράπεζες όταν χρειάστηκε. Γι’ αυτό, επιβάλλεται να επιδειχθούν και από τις δύο πλευρές και πρωτίστως από την πλευρά των χρηματοοικονομικών οργανισμών τα στοιχεία που συνθέτουν, ιστορικά και εμπειρικά, το θεμέλιο κάθε είδους συναλλαγής: Καλή πίστη και συνεργασία.
